“Trakya’da Gastronominin önemi”
Kırklareli Üniversitesi Pınarhisar Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Ali Çakır’ı röportajımın başında siz okuyucularımıza tanıtmak isterim.
ALİ ÇAKIR
Trakya’nın kültürel mirası üzerine araştırmalar yapan yazar, 1977 yılında Kırklarelili bir annenin ve Tekirdağlı bir babanın oğlu olarak Tekirdağ’da dünyaya geldi.
Ön lisansını 1998 yılında Trakya Üniversitesi Tekirdağ Meslek Yüksekokulu Turizm ve Otelcilik Bölümü’nde, lisansını 2004 yılında Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Seyahat İşletmeciliği ve Turizm Rehberliği Öğretmenliği Bölümü’nde, yüksek lisansını 2007 yılında Sakarya Üniversitesi İşletme anabilim dalında tamamladı. Doktorasını 2017 yılında Bulgaristan’ın başkenti Sofya’da State University of Library Studies and Information Technologies’de bitirdi. Belge Yönetimi ve Kültürel Miras Fakültesi’ndeki doktora tez konusu “Trakya Bölgesi’nin Türk ve Bulgar Kısmındaki Türklerin Yemek Kültürünün İncelenmesi: Kültür Turizminde Odaklaşmış Etnik Kültürel Etkileşim”’dir.12.09.2005–17.05.2006 tarihleri arasında Gaziosmanpaşa / İstanbul’da Gazi İlköğretim ve Cumhuriyet İlköğretim Okullarında Sınıf Öğretmeni V. olarak görev yaptı. 2006 yılında Namık Kemal Üniversitesi Uygulama Oteli’nde, Otel Müdürü olarak göreve başladı. Aynı yıl Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Tesisler İşletme Müdürlüğü’ne, İşletme Müdürü olarak atandı. Her iki görevi de 2008 yılına kadar başarıyla sürdürdü. 2006-2007 öğretim yılında Namık Kemal Üniversitesi Meslek Yüksekokulu’nda S. Öğr. Elemanı olarak derslere girdi. 2007 yılında Namık Kemal Üniversitesi Marmara Ereğlisi Meslek Yüksekokulu’na Öğretim Görevlisi olarak atandı. 2009 yılında Kırklareli Üniversitesi Pınarhisar Meslek Yüksekokulu’na Öğretim Görevlisi olarak ataması yapıldı. 2009-2010 yılları arasında Pınarhisar Meslek Yüksekokulu’nda Müdür Yardımcılığı görevinde bulundu. 2013 yılında Otel, Lokanta ve İkram Hizmetleri Bölüm Başkanı olarak görevlendirildi. Yiyecek-içecek alanında mutfak uygulamaları dersleri ile turizm alanında meslek derslerine girmektedir.
Trakya kültürel mirası üzerine araştırmalar yapan yazarın yayımlanmış kitapları;
• Kırklareli Mutfağı,
• Kırklareli Manileri,
• Kızanlara Kırklareli Bilmeceleri,
• Kırklareli Beyaz Peyniri,
• Trakya Mutfak Kültürü ve Yemekleri,
• Slow Food Trakya Vize,
• Sultanlar Yolu Kırklareli,
• Buna Ne Kattın Canım?
• Cittaslow Vize’dir.
Bölüm yazarı olarak katkı sağladığı kitaplar ise;
• “Kırklareli/Pavli Panayırından Kakava Şenliklerine Yaşamı Kutlarken” – Rakı Gastronomisi,
• “Trakya Bölgesi Turizm Coğrafyası ve Faaliyetleri” – Sürdürülebilir Rekabet Avantajı Elde Etmede Turizm Sektörü: Sektörel Stratejiler ve Uygulamalar,
• “Slow Food” – Bilinçli Mutfak,
• “Marmara Bölgesi Mutfak Kültürü ve Yemekleri” – Yöresel Mutfaklar,
• “Türkiye’de Kış Hazırlıkları ve Saklama Yöntemleri” – Yöresel Mutfaklar’dır.
Ali Çakır’ın uluslararası ve ulusal hakemli dergilerde yayımlanmış birçok akademik makalesi mevcuttur. Aynı zamanda uluslararası akademik dergilerde hakemlik yapmaktadır.
Avrupa Birliği başta olmak üzere birçok projede koordinatör, uzman, danışman ve araştırmacı olarak çeşitli görevlerde bulunmuştur.
Vize ilçesinin Cittaslow olma sürecinde görev alan Ali Çakır, aynı zamanda Cittaslow Vize Derneği kurucularındandır.
Slow Food Trakya Convivium kurucusu ve lideridir. Trakya’da ilk yerel tohum takas etkinliğinin düzenleyicisidir. Atalık yerel tohumların çoğaltılması ve yaygınlaşması için çalışmalar yürütmektedir.
Çakır, Kırklareli Kent Konseyi yürütme kurulunda iki dönem görev yapmıştır. 2015-2016-2017 yıllarında Kırklareli Yayla Bolluk, Bereket, Hasat ve Bağ Bozumu Şenlikleri’nin düzenleme kurulunda yer almıştır.
Kırklareli Valiliği, Kırklareli Üniversitesi ve Doğal Yaşamı Koruma Vakfı tarafından ortaklaşa düzenlenen “Istrancalar ve Çevresinde Ekoturizm Çalıştayı’nın” koordinatörlüğünü yapmıştır.
Uluslararası 2. Trakya Bölgesi Kalkınma Girişimcilik Sempozyumu Düzenleme Kurulunda görev almıştır.
Kırklareli Beyaz Peynirinin Coğrafi İşaret alma sürecinde ve markalaşma çalışmalarında yer almıştır.
Uzun yıllar Hititolog Aygül Süel ve Arkeolog Mustafa Süel tarafından yönetilen Ortaköy/Çorum’daki Şapinuwa Hitit kazısında görev almıştır.
Yemek ve mutfak kültürü üzerine fotoğraf sanatı alanında çalışmaları olan Çakır’ın kişisel sergileri şunlardır: “Üzüm Bağından Sofraya Hardaliyenin Yolculuğu Fotoğraf Sergisi”, “Trakya Mutfak Fotoğrafları Sergisi” ve “Kırklareli Mutfak Kültürü Fotoğraf Sergisi”.
Trakya bölgesinde mutfak kültürünün ilk defa kapsamlı şekilde ele alındığı “Trakya Gastronomi Festivali” nin organizasyonunu yapmıştır. Çakır bölgede yemek kültürünün, gastronomi turizminin öneminin anlaşılmasına ve ivme kazanarak gelişmesine öncülük etmiştir.
The Word Association Chefs’ Societies (WACS) Dünya Şefler Birliği tarafından verilen eğitimlere katılmış, WACS onaylı jüri üyesi olmuştur. Uluslararası ve ulusal yemek yarışmalarında jüri üyeliği yapmıştır.
Evli, Defne Naz isminde bir kız çocuğu ve Nazmi Efe Balkan isminde bir erkek çocuğu vardır.
Yazımın ilk girişinde özellikle Öğretim Görevlisi Ali Çakır’ın bu alanda ki emeklerini ve alt yapısını bilmenizi istedim. Ayrıntılı olarak “Trakya’da Gastronomi’nin önemi” başlıklı röportajımızda sorularımızı içtenlikle yanıtladığı için teşekkür ederim.
1-Trakya’nın Gastronomisi ne konumda?
A.Ç : 2006 yılında Trakya mutfağı üzerine ilk çalışmalarımı yayımlamaya başladığımda bu alanda çalışan yoktu. Popüler olmaya ve reklam yönü ön plana çıkmaya başladıkça yeni yüzler ilgi göstermeye başladı. Bunların bir kısmı zaman içerisinde kayboldu. Geriye gerçek anlamda ilgilenen çok az sayıda insan kaldık. Hazırladığımız makale ve kitaplar gastronomi için önemli bir alt yapı oluşturuyor. Bunların ilgili kurumlar ve özel teşebbüs tarafından hayata geçirilmesi ikinci adımı oluşturacaktır. Geriye dönüp baktığımda Trakya gastronomisinde bireysel başarılı çalışmaları kollektif, bütüncül çalışmalara dönüştüremediğimizi görüyorum.
2-Trakya’ya özel lezzetleri tanıtabiliyor muyuz?
A.Ç : “Özel lezzetlerin tanıtılmasında coğrafi işaret tescili çok önemli. Kırklareli Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi olarak 2015 yılında coğrafi işaret tescil süreci hakkında Trakya’da bir dizi panel düzenledik. Panellerin birini de Keşan’da yaptık. Konunun önemine değindik. İlgili kurumlar maalesef geç harekete geçebildi. Bunun genişletilerek sürdürülmesi gerekiyor. Özel lezzetlerin tanıtılmasında başlangıç için coğrafi işaret tescilini önemsiyorum”
